2/26/23

Πάρης - Paris



Ο Πάρις ήταν ένα πριγκιπόπουλο, γιος του Πριάμου βασιλιά της Τροίας και της Εκάβης.
Λίγες ημέρες πριν γεννηθεί ο Πάρις η Εκάβη είδε όνειρο ότι γέννησε έναν αναμμένο δαυλό που έκαιγε την Τροία.
Αυτό ερμηνεύτηκε σαν καταστροφή για την Τροία και το παιδί έπρεπε να πεθάνει για να μην κινδυνέψει η πόλη.
Ο Πρίαμος διέταξε τον αρχιβοσκό του Αγέλαο να σκοτώσει το παιδί.
Αυτός λυπήθηκε το μωρό και μη μπορώντας να το σκοτώσει το πήγε και το άφησε στο όρος Ίδη.
Μετά λίγες ημέρες ο Αχέλαος γύρισε στο μέρος που είχε εγκαταλείψει το βρέφος.
Έκπληκτος  βρήκε το βρέφος μια χαρά μιας και μια αρκούδα είχε φροντίσει να το θηλάσει.
Πήρε τον Πάρη στο σπίτι του για να τον αναθρέψει σαν δικό του παιδί.
 Για να αποδείξει στον Πρίαμο ότι εκτέλεσε την διαταγή του, έκοψε τη γλώσσα ενός σκύλου και την πήγε.
Μεγάλωσε ο Πάρις και έγινε ένας όμορφος και έξυπνος νέος που έγινε βοσκός όπως και ο Αχέλαος.
Από τα νεαρά του χρόνια κυνηγούσε τους ζωοκλέφτες και επέστρεφε τα κλεμμένα ζώα στους βοσκούς.
Αυτό του έδωσε το προσωνύμιο Αλέξανδρος.


Ο Πάρης βοσκός
Ζαν Μπατιστ Φρεντερίκ Ντεμαρέ (1787)
Εθνικό Μουσείο Καναδά στην Οττάβα 


Ο Πάρης ως βοσκός 
Κήπος Ανακτόρων Σενμπρούν στη Βιέννη 


Η Οινώνη ήταν μια Ορειάδα Νύμφη που ζούσε στο όρος Ίδη Φρυγίας.
Ο Απόλλωνας της είχε δώσει την ικανότητα της μαντικής και της χρήσης των ιαματικών βοτάνων.
Ήταν η πρώτη σύζυγος του Πάρη την οποία εγκατέλειψε για την Ωραία Ελένη. 
Η Οινώνη τον συμβούλεψε να μην ταξιδέψει για την Ελένη γιατί αυτό θα είναι καταστροφικό.
Όταν στα τέλη του πολέμου ο Πάρης τραυματίστηκε θανάσιμα από τον Φιλοκτήτη η Οινώνη αρνήθηκε να τον θεραπεύσει.


Από αριστερά Αθηνά, Ερμής, Αφροδίτη, Οινώνη δίπλα ο Πάρης και Έρωτας.
Ανάγλυφο  από Ρωμαϊκή σαρκοφάγο (117-138 μ.Χ.) 
Εθνικό Ρωμαϊκό Μουσείο - Παλάτσο Αλτέμπς στη Ρώμη 


Πάρης και Οινώνη
 Jacob de Wit (1737)
Εθνικό Μουσείο Ολλανδίας στο Άμστερνταμ 


 Οινώνη και Πάρης 
Jean Baptiste Xavery (1738)
Εθνικό Μουσείο Rijk στο Άμστερνταμ 


Η  Οινώνη αρνείται να σώσει τον Πάρη στην πολιορκία της Τροίας
Antoine Jean Baptiste Thomas (1816) 
Σχολή Καλών Τεχνών στο Παρίσι 


Πάρης και Οινώνη
Άντριεν βαν ντερ Βερφ (1694)
Εθνικό Μουσείο Ολλανδίας στο Άμστερνταμ 

Ο Πρίαμος έκανε νεκρικούς αγώνες για τον χαμένο γιο του Πάρη.
Έπαθλο ήταν ένας ταύρος από το κοπάδι του Πάρη.
Ο Πάρης έλαβε μέρος στον αγώνα και κατανίκησε όλα τα αδέλφια του κερδίζοντας τον Ταύρο που αγαπούσε.
 Ο αδελφός του Δηίφοβος και τα άλλα αδέλφια μην αντέχοντας να τους νικήσει ένας βοσκός  κινήθηκαν απειλητικά εναντίων του.
Ο Πάρης κατέφυγε σαν ικέτης στο ναό του Δία για να γλυτώσει από το φονικό.  
Η αδελφή του μάντισσα Κασσάνδρα τον αναγνώρισε αλλά είχε και προβλέψει τις συμφορές που θα έφερνε στην Τροία.
Ο Πρίαμος με την Εκάβη χάρηκαν που ο χαμένος γιός ζει και του έδωσαν την θέση που δικαιούταν στο παλάτι.


Αναγνώριση του Πάρη 
Ανάγλυφο από Ετρουσκική τεφροδόχο (2ος αιώνας π.Χ.)
Στο κέντρο ο Πάρης στο βωμό του Δία, δίπλα του η Κασσάνδρα και η Εκάβη και δυο από τα αδέρφια του.


Η Κασσάνδρα εμποδίζει τον Δηίφοβο να σκοτώσει τον Πάρη
Χαρακτικό του Jean Mignon (1544-45)
Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο 

Όλα άρχισαν από τους καλεσμένους και ακάλεστους σε έναν γάμο.
Σε μια λαμπρή τελετή στο γάμο του Πηλέα και της Θέτιδας ήταν καλεσμένοι όλοι οι θεοί  εκτός από την Έριδα.
Η  θεά της διχόνοιας και της ζήλιας θύμωσε και για εκδίκηση πήγε κρυφά το γιορτινό τραπέζι και άφησε ένα χρυσό μήλο που έγραφε "Τη Καλλίστη".
Είναι το γνωστό Μήλο της Έριδας.
Οι θεοί αναρωτήθηκαν  ποια θεά θα έπρεπε να πάρει το όμορφο δώρο.
Η Αφροδίτη δεν το συζητούσε και πίστευε ότι το μήλο είναι δικό της.
Η Ήρα ανένδοτη  πίστευε πως το μήλο άνηκε σε εκείνη.
Η Αθηνά βλέποντας τον διαπληκτισμό ξεκαθάρισε ότι το μήλο είναι δικό της.
Ο Δίας βλέποντας το μπάχαλο γύρο από το γαμήλιο τραπέζι πρότεινε στις τρεις θεές να βρεθεί ένας άλλος που θα αποφάσιζε σε ποια Θεά ανήκει το μήλο.
Κριτής συμφώνησαν να είναι ο Πάρις γιος του βασιλιά της Τροίας Πρίαμου, ένας όμορφος νέος και βασιλόπουλο.


Ο γάμος Πηλέα και Θέτιδος 
Κορνέλις φαν Χάαρλεμ (1562)
Μουσείο Φρανς Χαλς στο Χάρλεμ Ολλανδίας 


Ο γάμος Πηλέα και Θέτιδος 
Μουσείο Τέχνης Κλάρκ στη Μασαχουσέτη των Η.Π.Α.


 Η γιορτή των Θεών γάμο Πηλέα και Θέτιδος 
Άμπραχαμ Μπλούμερτ (1638)
Μουσείο Μαουριτσχάους στη Χάγη Ολλανδίας


Η διαφωνία για το χρυσό μήλο στο γάμο Πηλέα και Θέτιδος
Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη 

Συμφώνησαν οι τρεις θεές και παρουσιάστηκαν μπροστά του για να διαλέξει την ομορφότερη.
Η Ήρα βέβαια του θύμισε ότι είναι θεά και θα τον έκανε παντοδύναμο βασιλιά της Ασίας.
Η Αθηνά του υποσχέθηκε ότι θα τον έκανε έναν σοφό και σεβαστό άνθρωπο.
Η Αφροδίτη του πρότεινε για σύζυγο την ομορφότερη γυναίκα που υπήρχε σε όλο τον κόσμο, την ωραία Ελένη.
Ο Πάρις έβλεπε ότι και οι τρεις θεές είναι το ίδιο όμορφες, αν και τα τρία δώρα τα ήθελε, μετά από σκέψη  αποφάσισε να δώσει το χρυσό μήλο στην Αφροδίτη.


Η απόφαση του Πάρη
Λεπτομέρεια από Ρωμαϊκή σαρκοφάγο (117-138 μ.Χ.)
Αρχαιολογικό Μουσείο Ρώμης - Παλάτσο Αλτέμπς 


Η απόφαση του Πάρη
Μουσείο Τέχνης, Παλάτσο Cini στη Βενετία 


Η απόφαση του Πάρη μετά Ραφαήλ 
Χαλκογραφία του Μαρκαντόνιο Ραϊμόντι από σχέδιο του Ραφαήλ (1516)
Μουσείο Τέχνης Στουτγάρδης 


Η απόφαση του Πάρη
Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο


Η απόφαση του Πάρη
Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη


Λεπτομέρεια 


Η κρίση του Πάρη
Συλλογή Wallace στο Λονδίνο 


Η απόφαση του Πάρη
 Φρανσουά Ξαβιέ Φαμπρ (1808)
Μουσείο Τέχνης Βιρτζίνιας 


Η κρίση του Πάρη
Ζαν-Μπατίστ Ρενιώ (1820)
Μουσείο Τέχνης Στουτγάρδης 


O Πάρης σκέπτεται σε ποια θεά πρέπει να δώσει το μήλο 
Rudolf Schadow (1786-1822)
Πάρκο Σανσουσί στην πόλη Πότσνταμ Γερμανίας 


Λεπτομέρεια


Η απόφαση του Πάρη
 Χένρικ Σιεμιράντζκι (1892)
 Εθνικό Μουσείο Βαρσοβίας


Λεπτομέρεια 


Λεπτομέρεια


Η κρίση του Πάρη

Η κρίση του Πάρη. Κατά σειρά Πάρης, Αφροδίτη, Ήρα και Αθηνά 
 Landolin Ohmacht (1904-07)
Παλάτι Νίμφενμπουργκ στο Μόναχο 


Λεπτομέρεια, Πάρης 


Η απόφαση του Πάρη 
Μουσείο Γούιλετ-Χολτχάουσεν στο Άμστερνταμ 


Η Έριδα βέβαια σαν θεά της διχόνοιας που ήταν πέτυχε αυτό που ήθελε.
Ο Πάρης άρπαξε την Ελένη σύζυγο του Μενέλαου, βασιλιά της Σπάρτης, και την πήρε μαζί του στην Τροία. 
Έτσι οι θνητοί μοιραία ακολουθούν τη Θεϊκή βούληση.


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης μετά Ραφαήλ   
Χαρακτικό του Μαρκαντόνιο Ραϊμόντι (1480-1534)


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης 
Φραντσέσκο Πριματίτσιο (1530-39)
Μουσείο Bowes στην Αγγλία 


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης 
Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη


Λεπτομέρεια


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης
Τζιοβάνι Φραντσέσκο Σουσίνι (1627)
Μουσείο Πολ Γκετί στο Λος Άντζελες 


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης
Μουσείο Λούβρου


Λεπτομέρεια


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης 
Μουσείο Καλών Τεχνών στην πόλη Καν Γαλλίας 


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης 
Κήπος στο Ανάκτορο Σενμπρούν στην Βιέννη 


Η αρπαγή της Ελένης 
Πιερ Πωλ Πυζέ (1683)
Μουσείο Αγίου Αυγουστίνου στη Γένοβα 


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης 
Εθνική Πινακοθήκη στην Πάρμα


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης
Johann Georg Platzer (1740-60)
Πινακοθήκη Τσεχίας στην πόλη Μπρνο 


Ο Πάρης απαγάγει την Ελένη 
Γκάβιν Χάμιλτον (1784)
Μουσείο της Ρώμης 


Η αρπαγή της Ωραίας Ελένης 
John Cheere (1709-1787)
Wrest Park στην Αγγλία 

Μετά την αρπαγή της Ελένης, η ΄Έριδα δεν έχασε χρόνο και έτρεξε να ενημερώσει τον Μενέλαο που δεν ήταν στη Σπάρτη κατά την απαγωγή.
Ο Μενέλαος ζήτησε τη βοήθεια των Ελλήνων βασιλέων για να μην μείνουν ατιμώρητοι οι Τρώες. 
Οι Έλληνες ετοίμασαν τα πλοία τους, ένα μεγάλο εκστρατευτικό σώμα με αρχηγό τον βασιλιά των Μυκηνών Αγαμέμνονα.
Φθάνοντας στην Τροία ο Μενέλαος με τον Οδυσσέα πήγαν να λύσουν τη διαφορά ειρηνικά.
 Ζήτησαν να τους επιστραφεί  η Ελένη και ότι άλλο είχε αρπάξει ο Πάρης.
Ο Πάρης Αρνήθηκε.
Ακολούθησε μονομαχία μεταξύ Μενέλαου και Πάρη χωρίς να αποδώσει τίποτα.
Ο Μενέλαος σχεδόν νικούσε τον Πάρη, αλλά τελευταία στιγμή η Αφροδίτη με υπερφυσικό τρόπο φυγάδευσε τον προστατευόμενο της Πάρη.


Μονομαχία Μενέλαου και Πάρη 
Παράσταση από Αττικό αγγείο (490-480 π.Χ.)
Μουσείο Λούβρου 


O Μενέλαος τραυματίζει τον Πάρη
 Λεπτομέρεια από ανάγλυφο σε σαρκοφάγο (2ος αιώνας π.Χ.)
Αρχαιολογικό Μουσείο Αττάλειας στην Τουρκία


Η Ελένη παρακολουθεί την μονομαχία Πάρη και Μενέλαου
 Fortunino Matania (1881-1963)


Ο Πάρης με την συνδρομή του Απόλλωνα,
σκότωσε τον Αχιλλέα χτυπώντας τον στη φτέρνα πισώπλατα με βέλος στο ναό.


Ο θάνατος του Αχιλλέα 
Ρούμπενς (1633-35) 
Πινακοθήκη Κουρτώ στο Λονδίνο 


Ο Αχιλλέας τραυματίζεται από τον Πάρη στη φτέρνα 
Μπερτολέ Φλεμάλ Bertholet Flemalle (1614-1675)
Εθνικό Μουσείο Καλών Τεχνών Σουηδίας στη Στοκχόλμη 


Ο θάνατος του Αχιλλέα 
Αχίλλειο στην Κέρκυρα 

***

Πάρης
Ρωμαϊκό γλυπτό του 1ου αιώνα μ.Χ. αντίγραφο από πρωτότυπο του 4ου Αιώνα π.Χ.
Πινακοθήκη Μποργκέζε στη Ρώμη 


Πάρης 
Αντίγραφο από Ελληνικό πρωτότυπο του 4ου αιώνα π.Χ.
Μουσείο Καπιτωλίου στη Ρώμη 


Ο Πάρης με Φρυγική ενδυμασία 
Ρωμαϊκό γλυπτό (2ος αιώνας μ.Χ.)
Βρετανικό Μουσείο 


Πάρης 
Gabriel Grupello (1691-92)
Γερμανικό Εθνικό Μουσείο στη Νυρεμβέργη 


Ο Έκτορας νουθετεί τον Πάρη για την μαλθακότητα του και τον προτρέπει να πάει στον πόλεμο.
Johann Heinrich Wilhelm Tischbein (1786)
Γερμανικό Μουσείο Τέχνης στην πόλη Όλντενμπουργκ 


Η αγάπη Πάρη και Ελένης
Μουσείο Λούβρου 


Ο Πάρης με τόξο 
Τερακότα του Johann Heinrich von Dannecker (1803)
Μουσείο Τέχνης στη Στουτγάρδη 


Ο Πάρης με Φρυγικό σκούφο
Αντόνι Μπροντόφσκι (1812)
Εθνικό Μουσείο Βαρσοβίας 


Πάρης 
Παλιά Πινακοθήκη Μονάχου 


Πάρης 
Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη


Πάρης 


Ο Έκτορας παρατηρεί τον Πάρη και την Ελένη
Jan Ferdinand Heyndrickx (1820)
Μουσείο Τέχνης Πανεπιστημίου Πρίνστον 


Πάρης 
Bengt Erland Fogelberg (1824-25)
Eθνικό Μουσείο στη Στοκχόλμη 


Ο Πάρης με μήλο
Χέρμαν Βίλχελμ Μπίσεν (1830-40)


Πάρης
Μαρμάρινο γλυπτό από γύψινο πρωτότυπο του Μπόρις Ορλόφσκι (1840)
Πινακοθήκη Τρετιακόφ στη Μόσχα 


Ερμής και Πάρης
Νέο Παλάτι Σανσουσί στην πόλη  Πότσνταμ Γερμανίας 


 Η Κασσάνδρα ήταν αδελφή του Πάρη και είχε προβλέψει την καταστροφή που θα έφερνε ο αδελφός της στην Τροία.
Αν και η ομορφιά του Απόλλωνα ήταν κατά γενική ομολογία απαράμιλλη, η ερωτική του ζωή ήταν γεμάτη αποτυχίες.
Ο Θεός ερωτεύτηκε παράφορα την Κασσάνδρα.
Η Κασσάνδρα δεν τον ήθελε και αυτός για να την καταφέρει της έταξε ότι θα της χάριζε την μαντική ικανότητα.
Μετά την πρώτη τους συνεύρεση η Κασσάνδρα απογοητεύτηκε και τον έδιωξε κακήν κακώς.
Ο Θεός τήρησε την υπόσχεσή του, της έδωσε την μαντική ικανότητα,
 αλλά εκνευρισμένος για την απόρριψη, έκανε τα λεγόμενα της να μην τα πιστεύει κανένας.


H Κασσάνδρα  εμποδίζει τον  Δηίφοβο να σκοτώσει τον Πάρη 
Χαρακτικό του Jean Mignon (1544-45)


H Κασσάνδρα προειδοποιεί για τα μελλούμενα της Τροίας 
Ντάντε Γκάμπριελ Ροσέτι (1861)
Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο 


Η Κασσάνδρα ζητά την προστασία της Αθηνάς 
Αϊμέ Μιλέ (1877)
Κήποι Τουλερί στο Παρίσι 


Κασσάνδρα
 Τζον Κόλιερ (1850-1934)

***

Πάρης και Οινώνη 
Χαρακτικό του Αγκοστίνο Καράτσι (1557-1602)


Ο Πάρης αφήνει την Οινώνη για την Ελένη
Υδατογραφία του Γουίλιαμ Ράσελ Φλιντ (1922)


Πάρης και Οινώνη 
Βιβλιοθήκη Κογκρέσου