5/07/21

Σαπφώ - Sappho

 Η Σαπφώ είναι  μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της ελληνικής λυρικής ποίησης.

Τα ποιήματα της ήταν λιτά, διαυγή και με μουσική έκφραση.
Τα ποιήματα που έγραφε τα μελοποιούσε και τα έπαιζε με την λύρα της με απαράμιλλη δεξιοτεχνία.
 Έγραψε ερωτικά ποιήματα, ύμνους για τους θεούς και επιθαλάμια (γαμήλια τραγούδια).
Εκτός από ποιήτρια εφηύρε και την πηκτίδα που ήταν ένα πολύχορδο μουσικό όργανο, αλλά και στην μουσική σύνθεση εφηύρε την μειξολυδιστί αρμονία (θρηνητική μελωδία).
 Γεννήθηκε ίσως το 630 π.Χ. στην Ερεσό της Λέσβου από αριστοκρατική οικογένεια η οποία φρόντισε για την καλή της μόρφωση.
 Ο φιλόσοφος Μάξιμος ο Τύριος την περιγράφει σαν μικρόσωμη και μελαχρινή. 
 Πιθανόν να παντρεύτηκε τον πλούσιο Κερκύλα από την Άνδρο με τον οποίο απέκτησε μια κόρη την Κλεϊδα. 
 Για ένα χρονικό διάστημα όταν οξύνθηκε η πολιτική σύγκρουση μεταξύ δημοκρατικών και αριστοκρατικών στη Λέσβο, αυτοεξορίστηκε προσωρινά στη Σικελία.
Μεγάλωσε σε ένα νησί που άνθιζε η μουσική και η ποίηση κάτι που λάτρευε.
 Κοντά της αρχικά βρέθηκαν οι νεαρές της αριστοκρατίας του νησιού για να διδαχτούν ποίηση, μουσική αλλά και κοινωνική μόρφωση.
 Ίδρυσε στη Λέσβο ένα είδος Σχολής Θηλέων η οποία έγινε ξακουστή μιας και κατέφθαναν νέες από την Μικρά Ασία, την Σαλαμίνα, την Αττική και άλλες περιοχές του Ελλαδικού χώρου.
 Θεωρούσε σαν μία σταθερή αξία την αφοσίωση των ανθρώπων στις Μούσες και στις τέχνες που προστατεύουν, γιατί οι τέχνες μετουσιώνουν την ψυχή και την αναπτερώνουν για να αγγίξει το ύψιστο νόημα, τον Έρωτα που συνοδεύει πάντα τη Θεά Αφροδίτη.
 Ο Οράτιος σε μια Ωδή του θέλει ακόμα και τους νεκρούς εκεί στον κάτω κόσμο να ακούν τα τραγούδια της με ιερή σιγή.
 Ο Πλάτων την χαρακτήρισε "σοφή" και "δέκατη μούσα", ο Ανακρέων "ηδυμελή", ο Λουκιανός "μελιχρόν αύχημα Λεσβίων", ο Ιουλιανός "θυλικό Όμηρο", ο Αντίπατρος "τιμή Λεσβίων γυναικών" και ο Στράβων "θαυμαστόν τέρας".
 Ο Οδυσσέας Ελύτης που ο πατέρας του καταγόταν από τη Λέσβο την χαρακτήριζε σαν "μακρινή εξαδέλφη".
 Σε μεταγενέστερους χρόνους οι Αττικοί κωμωδιογράφοι κυρίως πρόβαλαν σαν ομοφυλοφιλικές τάσεις τον έντονο συναισθηματισμό που εκδήλωνε προς τις μαθήτριές της.
 Αυτό συνέβαλε ώστε το όνομά της να ταυτιστεί με αυτό της λεσβίας.
 Κάποιοι σύγχρονοι μελετητές αμφισβητούν το ότι ήταν λεσβία.
 Μια εκδοχή του θρύλου που την συνοδεύει θέλει τη Σαπφώ να ερωτεύτηκε έναν όμορφο νέο τον Φάωνα και μη αντέχοντας την απόρριψη του έπεσε από τα βράχια της Λευκάδας  στη θάλασσα το 563 π.Χ.
Μετά τον θάνατό της η Λέσβος έκδωσε νόμισμα με την μορφή της, στις Συρακούσες και στην Πέργαμο για να την τιμήσουν έστησαν αγάλματα της.
Το σύνολο του ποιητικού της έργου δεν σώζεται λόγω των νόμων του Θεοδοσίου που αφάνισε σημαντικό μέρος της αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, τα ποιήματα της καίγονταν δημόσια μιας και υμνούσαν τον Έρωτα και το Δωδεκάθεο.
 Έργα της καταστράφηκαν και στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας από πυρκαγιά. 
 Οι Αλεξανδρινοί είχαν συγκεντρώσει τα ποιήματά της σε εννέα βιβλία σύμφωνα με το μέτρο τους.
 Έχουν διασωθεί εκτός από μικρά αποσπάσματα, ολόκληρος ένας Ύμνος στην Αφροδίτη και μια Ωδή με θέμα το μύθο της Ηούς (Αυγής)  και του Τιθωνού.


Τοιχογραφία στην Πομπηία
Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης


Αλκαίος και Σαπφώ
Τερακότα από τάφο στη Μήλο (480-460 π.Χ.)
Βρετανικό Μουσείο 


Μαρμάρινη προτομή που βρέθηκε στη Σμύρνη
Ρωμαϊκό αντίγραφο Ελληνικού πρωτοτύπου του 470 π.Χ.
Αρχαιολογικό Μουσείο Κωνσταντινούπολης 


Ο μύθος για τον έρωτα της Ηούς και του Τιθωνού είναι θέμα ποιήματος της Σαπφούς που σώζεται ολόκληρο. 


Η Ηώ κυνηγά τον Τιθωνό 
Ζωγράφος της Πενθεσίλειας (460 π.Χ.)
Μητροπολιτικό μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη


Λεπτομέρεια


Σαπφώ Ερέσια
Ρωμαϊκό αντίγραφο Ελληνικού πρωτοτύπου του 5ου αιώνα π.Χ. 
Μουσεία Καπιτωλίου στη Ρώμη 


Αλκαίος και Σαπφώ
Δοχείο κρασιού από Ακράγαντα Σικελίας (470 π.Χ.)
Κρατική Αρχαιολογική συλλογή Μονάχου 


Η Σαπφώ διαβάζει σε τρεις μαθήτριες-φίλες
Αττική ερυθρόμορφη υδρία εικονογραφημένη από την ομάδα Πολύγνωτου 5ος αιώνας π.Χ.
Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας


Χάλκινη προτομή Ρωμαϊκής περιόδου
Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης 


Χάλκινο κέρμα με την προτομή της Σαπφούς από τη μία όψη και την άρπα από την άλλη 
Ρωμαϊκής εποχής 2ος αιώνας C. E.
Βρετανικό Μουσείο


Κέρμα


Παρνασσός
Ραφαήλ (1509-10)
Αποστολικό Παλάτι στο Βατικανό 


Λεπτομέρεια, η Σαπφώ καθιστή 


Η Σαπφώ εμπνέεται από την αγάπη
Αγγέλικα Κάουφμαν (1775)


Η Σαπφώ ορμά στη θάλασσα 
Jean Joseph Taillasson (1791)
Μουσείο Καλών Τεχνών στη Βρέστη Γαλλίας


Σαπφώ
Κλοντ Ραμέ (1801)
Μουσείο Λούβρου 


Σαπφώ
Κλοντ Ραμέ (1801)
Μουσείο Λούβρου 


Σαπφώ στη Λευκάδα
Αντουάν-Ζαν Γκρο (1801)
Μουσείο Baron Gerard στη Γαλλία


Σαπφώ ξαπλωμένη 
Von Dannecker (1797-1802)
Μουσείο Τέχνης στη Στουτγκάρδη Γερμανίας


Σαπφώ ξαπλωμένη 
Von Dannecker (1797-1802)
Μουσείο Τέχνης στη Στουτγκάρδη Γερμανίας


Σαπφώ και Φάων 
Μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη 


Η Σαπφώ αναζωογονεί με τη γοητεία της μουσικής 
Louis Ducis (1811)
Μουσείο Norton Simon στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας 


Η Σαπφώ τραγουδά για τον Όμηρο 
Charles Nicolas Laford (1824)


Η Σαπφώ στη Λευκάδα 
Πιερ Ναρσίς Γκερέν (1774-1833)
Μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη


Σαπφώ και Φάων 
Pierre-Claude Delorme (1833)
Μουσείο Elbeuf Γαλλίας


Σαπφώ μετά Νταβίντ 
Φρανσουά Ζεράρ (1770-1837)


Τζον Γκίμπσον (1834)
Βασιλική Ακαδημία Τέχνης στο Λονδίνο 


Λεπτομέρεια


Η Σαπφώ πηδώντας στη θάλασσα από ακρωτήριο της Λευκάδας 
Τεοντόρ Σασεριώ (1840)
Μουσείο Λούβρου


Η Σαπφώ προσεύχεται στην Αφροδίτη 
Γεώργιος Μαργαρίτης (1843)


James Pradier (1852)
Μάρμαρο
Μουσείο Ορσέ στο Παρίσι 


Λεπτομέρεια


James Pradier (1852)
Μάρμαρο
Μουσείο Ορσέ στο Παρίσι 


Λεπτομέρεια


Η Σαπφώ αναζωογονεί με τη γοητεία της μουσικής 
Merry-Joseph Blondel (1848)


Σαπφώ
William Theed (1851)
Βρετανική Βασιλική Συλλογή στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ 


Πίσω όψη


Εγκαταλειμμένη Σαπφώ
Τζοβάνι Ντιπρέ (1857)
Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης στη Ρώμη


Λεπτομέρεια


Εγκαταλειμμένη Σαπφώ
Τζοβάνι Ντιπρέ (1857)


Η Σαπφώ στα βράχια της Λευκάδας 
Felix Grabowski (1858)
Μουσείο Καλών Τεχνών Ανζέρ Γαλλίας


Σαπφώ στο βράχο της Λευκάδας
Pierre Loison (1859)
Μουσείο Λούβρου


Soma Orlai Petrich (1860s)
Ουγγρική Εθνική Πινακοθήκη στη Βουδαπέστη 


Ουίλιαμ Ουέτορ Στόρι (1863)
Μουσείο Καλών Τεχνών Βοστόνης 


Ουίλιαμ Ουέτορ Στόρι (1863)
Μουσείο Καλών Τεχνών Βοστόνης 


Η Σαπφώ και η λυρική ποιήτρια από την Τήλο Ήριννα 
Σιμεόν Σόλομον (1864)
Μουσείο Τέιτ στο Λονδίνο 


Βίνι Ρίμ (1865-70)
Μάρμαρο
Αμερικάνικο Μουσείο Τέχνης Σμιθσόνιαν στην Ουάσιγκτον 


Ο θάνατος της Σαπφούς 
Γκυστάβ Μορώ (1870)
Ιδιωτική συλλογή 


Andrea Gastaldi (1872)


Ο θάνατος της Σαπφούς 
Γκυστάβ Μορώ (1873-76)
Μουσείο Καλών Τεχνών Σαιν Λο Γαλλίας


Auguste Clesinger (1814-1883)
Μπρούτζος 


Eugene Guillaume (1878)
Δημαρχείο Marpent Γαλλίας


Albert-Ernest Carrier Belleuse (1824-1887)
Τερακότα


Charles Mengin (1877)
Πινακοθήκη Τέχνης του Μάντσεστερ στο Ηνωμένο Βασίλειο 


Η Σαπφώ με την συντροφιά της ακούει μουσικό από τον ποιητή Αλκαίο στη Λέσβο
Λόρενς Άλμα Τάντεμα (1881)


Η Σαπφώ στα βράχια της Λευκάδας
Miquel Carbonell Selva (1881)
Μουσείο του Πράδο στη Μαδρίτη


Σαπφώ
Ανάγλυφο του Rudolf Weyr (1889)
Μνημείο στη Βιέννη, κήπος του λαού 


Luigi De Luca (1890)


Luigi De Luca (1896-98)


Σαπφώ
Prosper d'Epinay (1895)
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέας Υόρκης 


Σαπφώ, λεπτομέρεια
Prosper d'Epinay (1895)
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Νέας Υόρκης 


Ernest Charles Demosthene Guilbert (1895)


Σαπφώ


Marguerite Syamour (1897)
Μουσείο Τέχνης στην πόλη Λονς-λε-Σωνιέ Γαλλίας


Marguerite Syamour (1897)
Μουσείο Τέχνης στην πόλη Λονς-λε-Σωνιέ Γαλλίας


Σαπφώ


Η Σαπφώ κοιμάται 
Marguerite Syamour (1899)
Μουσείο Τέχνης στην πόλη Καμπραί Γαλλίας


Η Σαπφώ κοιμάται 
Marguerite Syamour (1899)
Μουσείο Τέχνης στην πόλη Καμπραί Γαλλίας


Τον καιρό της Σαπφούς
Τζον Γουίλιαμ Γκόντγουαρντ (1904)
Μουσείο Πολ Γκετί στο Λος Άντζελες 


Howard Park Letchworth (1907) 


Σαπφώ
Roberto Bompiani (1821-1908)
Παλάτσο Καστελάνι στην Πλατεία ντι Τρέβι στη Ρώμη


Laurence Koe (1869-1913)


Bertram Mackennal (1909)


Η Σαπφώ στα βράχια της Λευκάδας
Alexandre Isailoff (1900-10)


Ροντέν (1840-1917)


Αντουάν Μπουρντέλ (1925)
Ορείχαλκος 
Κολωνία Offenbachplatz 


Αντουάν Μπουρντέλ (1887-1925)
Ορείχαλκος
Εξωτερικά στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, Λεωφόρος Συγγρού στην Αθήνα


Σαπφώ
    Francisco Leopoldo da Silva (1879-1948)
Πινακοθήκη Σαο Πάολο στη Βραζιλία


Λεπτομέρεια


Ferdinand Seeboeck (1864-1952)
Βασιλικό Κολλέγιο στο Λονδίνο 


Αθανάσιος Λημναίος (1964)
Πλατεία Σαπφούς στη Μυτιλήνη 


Αθανάσιος Λημναίος (1964)
Πλατεία Σαπφούς στη Μυτιλήνη 


Σαπφώ
Παπαγιάννης Θεόδωρος (2006)
Ερεσός Λέσβου


Αφιέρωμα στη Σαπφώ
Ρόκος Κυριάκος
Ερεσός Λέσβου 


Λουκάς Λουκίδης (2006)
Σκάλα Ερεσού Λέσβου


Pierre-Nicolas Beauvallet (1813)
Μουσείο Τέχνης Ουόλτερς στη Βαλτιμόρη των Η.Π.Α.


Σαπφώ
Πιερ Ναρσίς Γκερέν (1774-1833)


Η ποιήτρια Σαπφώ
Τζόσεφ Ναβλετ (1855)


Georges Diebolt (1847)
Μουσείο Καλών Τεχνών στη Ντιζόν Γαλλίας 


Άρνολντ Μπέκλιν (1862)
Μουσείο Καλών Τεχνών Βασιλείας στην Ελβετία 


Το κρεβάτι της Σαπφούς
Σαρλ Γκλαιρ (1867)
Καντονικό Μουσείο Καλών Τεχνών Λωζάνης


Η Σαπφώ στα απόκρημνα βράχια 
Γκυστάβ Μορώ (1872)
Ιδιωτική συλλογή 


Andrea Gastaldi (1872)


Karoly Lotz (1880)


Η Σαπφώ πηδά στη θάλασσα 
Γκυστάβ Μορώ (1880)


Auguste Clesinger (1814-1883)
Μπρούτζος 


George W. Maynard (1888)


Η Σαπφώ με την λύρα της
Jules Elie Delaunay (1828-1891)


Μπέντζαμιν Κλέμενς (1902)


Heinrich Wabere (1905)


Bertram Mackennal (1909)
Γκαλερί Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία


Bertram Mackennal (1909)
Γκαλερί Νέας Νότιας Ουαλίας στην Αυστραλία 


Σαπφώ
Gustave-Adolf Mossa (1883-1871)


Eugene Guillaume (1878)
Δημαρχείο Marpent Γαλλίας


Andrew G. Saffas 


Andrew G. Saffas 


Λεπτομέρεια





Σαπφώ


Η Σαπφώ στα βράχια της Λευκάδας
 Alois Hans Schram (1894)


Heva Coomans (1895) (1860-1939)


Η Σαπφώ στα βράχια της Λευκάδας
Wilhelm Kotarbinski (1849-1921)


Μετά Ουίλιαμ Τιντ (1855)
Βρετανικό Μουσείο


Η Σαπφώ πεθαίνει 
Felix Hippolyte Lucas (1881)


Leon Perrault (1891)

L. Gwendolen Williams (1900)


L. Gwendolen Williams (1900)


Το τέλος της Σαπφούς 
Fortunino Matania (1929)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου